Tag: Centre for BOLD Cities

Centre for Bold Cities - hoofdbeeld (Margriet Osinga)

Onderzoek voor het Centre for Bold Cities: spot alle camera’s in Rotterdam

Centre for Bold Cities - hoofdbeeld (Margriet Osinga)
Beeld: Margriet Osinga

We gaan iets leuks/megalomaans/belangrijks doen met het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities: camera’s spotten in Rotterdam. Dinsdagmiddag 28 oktober trappen we dat onderzoek af in Het Nieuwe Instituut. Kom je ook?

Wie om zich heen kijkt, ziet steeds meer digitale camera’s. Van de overheid, hoog in lantaarnpalen. Maar ook van de NS en RET, rondom winkels, op bedrijventerreinen, en natuurlijk zo ongeveer elk huis met een Ring of Nest.

Tegelijkertijd weet niemand echt wie er meekijkt, wat er met die gegevens gebeurt, voor welk doel ze er hangen, en wat dit doet met mensen op straat. Bovendien is er amper een gesprek over: niet in de maatschappij en niet in de politiek.

Daar willen we verandering in brengen. In de komende anderhalf jaar ontwikkelen we* daarom een app. Hiermee willen we Rotterdammers in staat stellen om zoveel mogelijk camera’s te fotograferen en te registreren die het publieke domein (gevraagd en ongevraagd) in de gaten houden. We maken daarvan een prachtige kaart en database, zodat duidelijk(er) is hoe de stad ervoor staat. Zo willen we het gesprek met de stad en de politiek aangaan over waarom dit gebeurt, wat dit betekent voor je veiligheid en privacy, wie hier de winnaars en verliezers van zijn, en hoe het eventueel anders kan.

Da’s nogal een project. En dus starten we dit onderzoek op dinsdag 28 oktober met een feestelijke middag in het Nieuwe Instituut. Tussen 15 en 17 uur vertelt academisch directeur Jiska Engelbert wat we gaan doen, laten kunstenaars Roos Groothuizen en Maarten Inghels zien waarom zij camera’s kritisch in hun werk gebruiken, presenteert journalist Rens van de Plas zijn Woeste Grond-onderzoek naar de camera-situatie in Eindhoven, en maken Annet Van Otterloo en mustapha eaisaouiyen duidelijk wie hieraan mee moet doen (spoiler: iedereen!).

En om het feest compleet te maken, kun je van tevoren tussen 13 en 15 meedoen aan een camera-spot-tour, waarin professionele cameraspotters Tom van Arman en Mike de Kreek je meenemen in en rondom Museumpark om verborgen en exotische cctv-parels te ontdekken en te bespreken.

Deelname aan alles is gratis, je hoeft je alleen even te registreren. Meer info over de middag vind je bij het Centre for Bold Cities.

(vragen, opmerkingen, ideeën? bel, mail of reageer vooral, ik ben heel benieuwd)

*en dat ‘we’, dat is een bont consortium van academische onderzoekers, journalisten, burgercollectieven, studenten, ambtenaren, techneuten en andere geïnteresseerden. Meerstemmigheid is de nieuwe autocratie.

Inge Janse @ Future Society Lab

Presentatie ‘AI & Resistance: why saying ‘no’ is sometimes the boldest move’

Inge Janse @ Future Society LabDat was geinig: begin juli vertelde ik bij kennisplatform Future Society Lab ‘iets’ over waarom we kritisch moeten zijn op het gebruik van AI. Dat verliep even hoopgevend als desillusionerend.

Dat zit als volgt. Bij het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities zien wij (net als de rest van de wat meer tech-kritische wereld) iedereen maar zo veel en zo hard mogelijk experimenteren met AI. Terwijl het vaak gewoon saai is. Of slecht. En meestal allebei. En dus vroeg Future Society Lab-aanjager Harmen van Sprang me om daar iets over te komen vertellen. Leuk, beetje prikken, beetje stangen, borrelnoten achteraf, prima.

Dus collega’s Jiska Engelbert, Arthur De Jaeger en Mirte van der Sangen en ik inventariseerden waar we meer kritische reflectie nodig vinden. En dat leverde vijf punten op. Niet dat we tegen AI (of technologie) zijn. Verre van. Maar je kunt er ook in doorslaan. En dat doen we momenteel absoluut.

Dus daar stond ik, voor een man of veertig, op de honderdmiljoenste verdieping van de Milleniumtoren tegenover CS. Leuk, rellen. Maar nerveus ook, want ik had dit verhaal nog nooit eerder verteld. Ik had bovendien geen idee hoe dit zou vallen bij mensen die bij onderwijsinstellingen, overheden en andere publieke organisaties juist met die vermaledijde AI experimenteren.

Hoopgevend was het zeker. Iedereen knikte druk mee, stemde er mee in, en stemde vragen die vooral doorbouwden op onze kritiekpunten.

Om vervolgens vol desillusie te zien dat bij het volgende programmaonderdeel, ‘verzin de ideale AI-companion voor je werk’, iedereen insane enthousiast en zonder morele remmingen aan de slag ging. Het goede antwoord was natuurlijk ‘geen’ of ‘de AI-companion die dood is’, maar nee, iedereen ging gelijk spijkers zoeken voor deze hamer.

Oh well. Het is een begin. En meerdere bezoekers vertelden achteraf dat een handvol jaren terug de ontvangst veel kritischer was geweest, dus we gaan in Echternachse processie de goede kant op. Hoop ik. En leuk was het zeker!

Ruha Benjamin at De Dépendance in Arminius. Photocredits: Aad Hoogendoorn

Ruha Benjamin over technologie: “Goede oplossingen zijn niet nieuw-achtig, maar oprecht nieuw”

Ruha Benjamin at De Dépendance in Arminius. Photocredits: Aad Hoogendoorn
Ruha Benjamin at De Dépendance in Arminius. Photocredits: Aad Hoogendoorn

Soms, heel soms, ben je op een avond waarop opeens heel veel duidelijk wordt. Zoals deze maand in Debatpodium Arminius, waar De Dépendance een avond organiseerde met de hoogleraren Ruha Benjamin en Sennay Ghebreab, geleid door Marianne Klerk.

Het ging over het belang van verbeelding, en dan vooral hoe technologie ons daarbij tegenwerkt. Over hoe technologie ons elke keer fopt en ons laat geloven dat ze een geweldige oplossing biedt, terwijl het meestal oude wijn in nieuwe zakken is. Over hoe technologie echokamers creëert waarin we enkel oplossingen verzinnen voor niet-bestaande problemen. Over hoe technologie historische misstanden consolideert en versterkt. En over hoe we moeten stoppen technologie beter te maken, omdat we eerst onszelf beter moeten maken.

Maar het was niet alleen doom and gloom. We hoorden ook hoe we technologie tegen the powers that be kunnen inzetten. Over waarom we niet moeten leeglopen op frustratie en strijd, maar onze kostbare energie moeten inzetten voor het goede. En over waarom we altijd moeten zoeken naar plekken waarin we kunnen blijven spelen en dromen, en ons niet conformeren aan discutabele verwachtingen en eisen.

Zoiets. Dus om dat alles niet te vergeten (want als iets snel wegsijpelt, dan is het inspiratie), achterhaalde ik bij mezelf wat dé tien inzichten waren die ik van anderen hoorde en bij mezelf bemerkte. Het resultaat vind je terug bij Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities, waar we aan dezelfde zaken werken.

En heb ik iets gemist? Dan hoor ik het heel graag, al was het maar om verder te praten over het geweldige concept van de artificial intelligentsia (hoi Jeff & Elon!).

Centre for Bold Cities - hoofdbeeld (Margriet Osinga)

Onderzoeksjournalist digitalisering bij het Centre for Bold Cities

Centre for Bold Cities - hoofdbeeld (Margriet Osinga)
Beeld: Margriet Osinga

Allemaal leuk en aardig dat digitalisering op steeds meer plekken opduikt, maar stellen we wel voldoende kritische vragen bij al die slimme camera’s, overheidsalgoritmen, datagenererende deelmobiliteit en u- en dystopische smart cities? Welke vragen zijn überhaupt het waard om te stellen? En waarom is hier zo weinig aandacht voor?

Precies daarnaar doet het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Bold Cities onderzoek. En sinds begin dit jaar probeer ik bij hen de werelden van academisch onderzoek en maatschappelijke realiteit via onderzoeksjournalistiek met elkaar te verbinden.

Denk aan een podcast over waarom er zo weinig kritische aandacht is voor digitalisering, of een journalistiek citizen science-project om zoveel mogelijk sensoren in de publieke ruimte te verzamelen. Maar ik maak ook datawandelingen om met betrokkenen in gesprek te gaan over de voor- en nadelen van digitalisering in de publieke ruimte, en ik help mijn collega’s om hun slimme onderzoek te vertalen naar begrijpelijke verhalen.

En ja, nu ben ik een onderzoeksjournalist die niet bij een medium werkt. Per onderzoek kijk ik dus met welk medium ik samen kan optrekken. Gelukkig werk ik samen met Jiska Engelbert, Arthur De Jaeger en Merlina Slotboom, plus het enorme netwerk dat om deze club heen zit, dus het komt goed. Hoop ik.

Benieuwd geraakt? Of heb je een idee? Ik hoor het graag!

boldcities-symposium-2024-inge-janse-2

Moderator bij het digitale-stad-symposium van Centre for BOLD Cities

boldcities-symposium-2024-inge-janse-3
Fotograaf: Tiffany Konings

Deze herfst modereerde ik een symposium van het Centre for BOLD Cities. Ik gaf een korte inleiding, interviewde drie bijzonder hoogleraren, modereerde de publieksgesprekken en praatte het geheel aan elkaar. 

Op 7 november 2024 verzamelden professionals, onderzoekers en beleidsmakers zich in Den Haag voor het symposium ‘Tussen wetenschap en werkvloer: de digitale stad in theorie en praktijk’. Doel hiervan was om de – vaak lastige – relatie tussen wetenschap en praktijk te bespreken en te kijken hoe dat voortaan beter kan.

Drie bijzonder hoogleraren van het Centre for BOLD Cities – Anne Fleur van Veenstra, Marjolijn Das, en Roland Ortt – deelden hun inzichten over stedelijk beleid, statistiek en innovatie. Ook gaven zij workshops om samen met de deelnemers wetenschap en praktijk wat dichter bij elkaar te krijgen.

boldcities-symposium-2024-inge-janse

boldcities-symposium-2024-inge-janse-3

boldcities-symposium-2024-inge-janse-2
Alle foto’s: Tiffany Konings
bold cities- dag voor de raad - datawandeling

Wat heeft de gemeenteraad te zeggen over openbare dataverzameling? Datawandelen in Eindhoven tijdens de Dag voor de Raad

bold cities- dag voor de raad - datawandelingBegin oktober liep ik tijdens de Dag van de Raad met een groep Nederlandse gemeenteraadsleden door het immer florissante en inspirerende centrum van Eindhoven, op zoek naar plekken waar de oprukkende digitalisering, dataverzameling en deeleconomie opgeld doen.

We discussieerden over wat we daarvan vonden (lees: ik hintte op hoe malafide a: het kapitalisme en b: de overheidsdatahonger zijn, zij relativeerden), waarna we als betere mensen terugkwamen bij het stadhuis. Althans, dat hoop ik.

Maar serieus, het was heel leuk om anderhalf uur in groepsverband te praten over wat digitalisering van de publieke ruimte betekent, hoe groot de verschillen tussen gemeenten zijn, en wat digitale zaken zijn waar je als raad kritisch op kunt zijn, ook al begrijp je niet tot in de finesse hoe de techniek zelf werkt.

Met grote dank aan Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities voor de uitnodiging en Sarah van der Zeijden voor het uitzetten van de route. En (zoals dat nu eenmaal gaat met hoogleraren) Bram Klievink voor het stellen van de beste vraag: hoe zorgen we ervoor dat we kritisch blijven op welke groepen er juist vergeten worden in deze discussie? (lees: hoe niet alleen mensen zoals jij en ik hiervan profiteren, maar juist ook mensen die helemaal geen tijd of zin hebben om zich hierin te verdiepen)

boldcities-Reijer en Evaline

Presentatie Centre for Bold Cities: wie spreekt de slimme stad tegen?

boldcities-Reijer en EvalineSoms, heel soms, werkt iets gewoon heel goed. Zoals de bijeenkomst van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities eind juni, waar ik de gesprekken aan elkaar mocht praten over hoe je de slimme stad van de broodnodige tegenspraak voorziet.

Er werden harde noten gekraakt (kom op politiek, vooral op lokaal niveau, neem dit eens serieus), absurd slimme dingen gezegd*, gemeenschappelijke doelen gevonden (mooiste: in elke slimme technologie moet de mogelijkheid tot tegenspraak ingebouwd worden, shoutout Kars Alfrink), en er kon ook nog gelachen worden.

Dus het was een feest om te doen. Oneindige props voor Esther Eumann en Merlina Slotboom voor de organisatie, Jiska Engelbert en Liesbet van Zoonen voor hun vraag dit te doen, en Abdullah Uysal, die onvoorbereid de show stal.

De hele terugblik lees je terug op bij het Centre for Bold Cities, het bijbehorende whitepaper vol toffe interviews vind je hier (lees vooral dat interview met Wilco Berenschot, het blijft mijn favoriete politie-anarchist). De prachtige foto’s zijn van Tiffany Konings.

23-06-22_BOLDCITIES_TIFFANYKONINGS_135_LR*Die slimme mensen zijn Evaline Schot, Eefje Cuppen, Kars Alfrink, Reijer Passchier, Sjir Hanssen, Jiska Engelbert, Liesbet van Zoonen, plus de borreleditie met Peter van Waart en Iskander Smit.

boldcast-logo

BOLDcast #4: Wie controleert de technologie?

boldcast-logo
Illustratie: Margriet Osinga

Algoritmes, camera’s, open data, smart cities: data & digitalisering is voor mij een terugkerende fascinatie, en dan vooral in het publieke domein. Het was daarom heerlijk om met gemeenteraadsleden Tim De Boer (Haagse Stadspartij) en Dennis Tak (PvdA Rotterdam) te praten voor de podcast van Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities. Want is de gemeenteraad wel in staat om al die ontwikkelingen bij te houden en goed te bevragen? Hun conclusie: nee, nee, nee.

Ook onderzoekers Miyabi Babasaki en Jiska Engelbert zijn aanwezig om te duiden hoe het ervoor staat in de politiek. Want waarom wordt heel die digitalisering als een gegeven gezien, en niet kritisch bevraagd?

Lees verder