Eind oktober, net voor de landelijke verkiezingen, leidde ik een publieksgesprek tussen Ani Zalinyan (kandidaat-kamerlid voor GL-PvdA) en Jurgen Nobel (staatssecretaris voor VVD) over woningbouw. De insteek was om niet de verschillen uit te lichten, maar de overeenkomsten te vinden. Dat lukte vaak niet, maar soms ook wel. Hieronder vind je het verslag dat ik daarover schreef. Lees verder
De afgelopen maanden maakte ik de Boldcast, een podcastserie voor Binnenlands Bestuur en het Centre for Bold Cities over de inzet van technologie in de publieke ruimte. In elf afleveringen hoor je experts uit alle hoeken van het veld, van een Europarlementariër tot een filosoof, en van een techneut tot een antropoloog, hierop reflecteren.
Als onderzoeksjournalist digitalisering ben ik altijd bang om in de tunnel van mijn eigen gelijk vast te zitten. Wel lekker comfortabel trouwens, maar voor je het weet vind ik mezelf aan de andere kant terug als de Wierd Duk van de nullen en enen.
En dus ging ik de afgelopen maanden in gesprek met elf experts. Elk gesprek volgt grofweg dezelfde lijn: wat betekent de digitalisering van de overheid en de maatschappij? Welke gevaren komen daarbij kijken? En hoe kunnen we die oplossen?
Het resultaat is de Boldcast, een nieuwe podcastserie voor Binnenlands Bestuur en het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities. Daarin probeer ik vanuit elke hoek te kijken naar wat digitalisering voor goeds en slechts kan brengen. Ik spreek daarvoor met politici, wetenschappers, burgers, techneuten, juristen, consultants, filosofen en activisten.
Geïnteresseerd? De eerste drie afleveringen staan sinds deze week online, met in de hoofdrol Tweede Kamerlid Barbara Kathmann van GroenLinks-PvdA, topambtenaar Roland van der Heijden van Gemeente Rotterdam, en juridisch onderzoeker Laura de Vries van Open Universiteit en Mr. Hans van Mierlo Stichting.
En elke maandag komt er een nieuwe aflevering bij, met daarin burgerrechtenactivist Evelyn Austin (Bits of Freedom), filosoof Miriam Rasch, techneut Tom van Arman, activistisch burger Liselore Ammerlaan – van Rijn, lokaal politicus Marvin Biljoen, Europarlementariër Kim van Sparrentak, consultant Paul Suijkerbuijk en media-antropoloog Jeroen de Vos.
En lees je liever dan dat je luistert? Dan vind je in onderstaand artikel op Binnenlands Bestuur een overzicht van de belangrijkste inzichten die ik tijdens de gesprekken opdeed.
PS Tips voor wie er nog meer in deze serie moeten? Ik wil graag een tweede reeks afleveringen maken, dus namen zijn welkom!
Bucketlist der bucketlisten: ik sta geprogrammeerd op Baroeg Rotterdam Open Air. Niet met een band, niet met een foodtruck, maar met mijn podcast Dood & Verderf.
Ik kom al, denk ik, 10 jaar op Baroeg Open Air. En dat terwijl ik in de regel weinig leuk vind aan metalfestivals. Te veel mensen, te veel, tsja, herrie. Ik vind concerten sowieso leuker dan festivals.
Maar dit! Ha. Baroeg Open Air is een anomalie. Ten eerste omdat de helft van de programmering vuige elektronica betreft, wat mijn grootste liefde is. Ten tweede omdat er absurd veel ruimte op het terrein is, waardoor ik me nooit opgesloten of klapvee voel. Ten derde omdat ik altijd wel weer wat nieuwe, kleine bands ontdek.
Maar ten vierde (en ten belangrijkste) omdat BOA het meest sociaal-gevarieerde festival is dat ik ken. Emo-pubers die voor het eerst hun kindred spirits tegenkomen, accountants uit Berkel die hun jaarlijkse latex-industrial-dag vieren, peuters met corpsepaint en softijs, lieve (vrijwillige!) medewerkers, en zonder uitzondering goed weer.
En daar ben ik komende zaterdag dus een mini-onderdeel van. In de podcast-container maak ik (net als Marcel Schop van Metal Health en Ernst A. van Loodzware Jongens) een thema-editie, ditmaal over Spaanstalige stoner, rock en metal met ¡Pendejo!
Ben je op het terrein? Kom dan tussen 13 en 14 langs voor de opname, leuk! En ben je er niet? Koop dan een ticket en kom alsnog!
(en voor de voorpret: hieronder vind je vorige editie van Dood & Verderf, met daarin hoofd productie Bas Vonk over hoe je in vredesnaam zoiets als BOA op poten zet)
Dat was geinig: begin juli vertelde ik bij kennisplatform Future Society Lab ‘iets’ over waarom we kritisch moeten zijn op het gebruik van AI. Dat verliep even hoopgevend als desillusionerend.
Dat zit als volgt. Bij het Leiden-Delft-Erasmus Centre for BOLD Cities zien wij (net als de rest van de wat meer tech-kritische wereld) iedereen maar zo veel en zo hard mogelijk experimenteren met AI. Terwijl het vaak gewoon saai is. Of slecht. En meestal allebei. En dus vroeg Future Society Lab-aanjager Harmen van Sprang me om daar iets over te komen vertellen. Leuk, beetje prikken, beetje stangen, borrelnoten achteraf, prima.
Dus collega’s Jiska Engelbert, Arthur De Jaeger en Mirte van der Sangen en ik inventariseerden waar we meer kritische reflectie nodig vinden. En dat leverde vijf punten op. Niet dat we tegen AI (of technologie) zijn. Verre van. Maar je kunt er ook in doorslaan. En dat doen we momenteel absoluut.
Dus daar stond ik, voor een man of veertig, op de honderdmiljoenste verdieping van de Milleniumtoren tegenover CS. Leuk, rellen. Maar nerveus ook, want ik had dit verhaal nog nooit eerder verteld. Ik had bovendien geen idee hoe dit zou vallen bij mensen die bij onderwijsinstellingen, overheden en andere publieke organisaties juist met die vermaledijde AI experimenteren.
Hoopgevend was het zeker. Iedereen knikte druk mee, stemde er mee in, en stemde vragen die vooral doorbouwden op onze kritiekpunten.
Om vervolgens vol desillusie te zien dat bij het volgende programmaonderdeel, ‘verzin de ideale AI-companion voor je werk’, iedereen insane enthousiast en zonder morele remmingen aan de slag ging. Het goede antwoord was natuurlijk ‘geen’ of ‘de AI-companion die dood is’, maar nee, iedereen ging gelijk spijkers zoeken voor deze hamer.
Oh well. Het is een begin. En meerdere bezoekers vertelden achteraf dat een handvol jaren terug de ontvangst veel kritischer was geweest, dus we gaan in Echternachse processie de goede kant op. Hoop ik. En leuk was het zeker!
Op papier was dit het domste idee ooit: in een radioprogramma praten over beeld. Maar met dank aan fotograaf Sonja Schuringa werd het toch een zeer memorabel uur bij Dood & Verderf.
Ik wilde deze maand namelijk heel graag een keer praten over de beeldvorming rondom metal. De scene heeft heel specifieke symbolen en uitingsvormen. Hoe leg je dan als fotograaf die bands op zo’n manier vast dat ze meer laten zien dan die uiterlijke show alleen?
Hold my beer, zei Sonja, en hup, daar kwam ze met 7 bands die ze dagenlang gevolgd had om échte beelden te maken, zelfs al hielden de bands hun maskers op. Van in zichzelf snijdende Zweedse psychopaten tot Franse breakcore-lieverdjes: metal blijkt door camera van Sonja ook qua beeld veel gelaagder dan het vaak lijkt.
Tel daar haar enorme collectie backstage-verhalen bij op, plus een handvol geweldige tips over hoe je jezelf onzichtbaar kunt maken en waarom je enkel opdrachten moet aannemen waarvan je denkt dat ze nét te hoog gegrepen zijn, en je bent een plezierig uur verder.
Althans, ik wel. Hopelijk jij ook!
Allemaal leuk en aardig dat digitalisering op steeds meer plekken opduikt, maar stellen we wel voldoende kritische vragen bij al die slimme camera’s, overheidsalgoritmen, datagenererende deelmobiliteit en u- en dystopische smart cities? Welke vragen zijn überhaupt het waard om te stellen? En waarom is hier zo weinig aandacht voor?
Precies daarnaar doet het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Bold Cities onderzoek. En sinds begin dit jaar probeer ik bij hen de werelden van academisch onderzoek en maatschappelijke realiteit via onderzoeksjournalistiek met elkaar te verbinden.
Denk aan een podcast over waarom er zo weinig kritische aandacht is voor digitalisering, of een journalistiek citizen science-project om zoveel mogelijk sensoren in de publieke ruimte te verzamelen. Maar ik maak ook datawandelingen om met betrokkenen in gesprek te gaan over de voor- en nadelen van digitalisering in de publieke ruimte, en ik help mijn collega’s om hun slimme onderzoek te vertalen naar begrijpelijke verhalen.
En ja, nu ben ik een onderzoeksjournalist die niet bij een medium werkt. Per onderzoek kijk ik dus met welk medium ik samen kan optrekken. Gelukkig werk ik samen met Jiska Engelbert, Arthur De Jaeger en Merlina Slotboom, plus het enorme netwerk dat om deze club heen zit, dus het komt goed. Hoop ik.
Benieuwd geraakt? Of heb je een idee? Ik hoor het graag!
Eind januari interviewde ik oud-staatssecretaris Maarten van Ooijen (ChristenUnie) voor een publiek van geïnteresseerde jongeren (en enkele ouderen) in Rotterdam. De insteek: erachter komen of er nog een toekomst is voor christelijke politiek, en hoe die er dan uit moet zien.
“Achteraf zullen we op deze periode terugkijken als het tijdperk van het populisme.”
Nee, oud-staatssecretaris Maarten van Ooijen was niet bepaald bemoedigend over de toekomst van de reguliere politiek in het bijzonder, en de christelijke variant in het specifiek. Want wat kun je ooit tegenover de aantrekkingskracht van populisme zetten? Geparafraseerd: wie gaat ooit broccoli eten als je ook kunt kiezen voor m&m’s?
We spraken elkaar tijdens een avond in januari van ChristenUnie Rotterdam en PerspectieF over christelijke politiek, te midden van de milde chaos bij Navigators Studentenvereniging Rotterdam. Want heeft christelijke politiek nog wel toekomst? En zo ja, in welke vorm?
Samen met 40 betrokken (en jonge) Rotterdammers kwamen we er niet helemaal / helemaal niet uit. Ja, vertrekken vanuit idealen, daar aan vasthouden, en die verbinden met reële problemen. Maar de panacee laat nog op zich wachten. Suggesties zijn welkom 🙂
Maar we vroegen ook aan Maarten wat het van je vraagt om in de politiek actief te zijn. Was het met de kennis van nu een slimme zet van hem om zijn jonge kinderen minder te kunnen zien vanwege de lokroep uit Den Haag? (spoiler, mijn interpretatie: nee; Maarten was er diplomatieker over)
Het was ook gewoon heel erg leuk om te doen. Live interviewen, zeker met de vrijheid die ik kreeg van Thom van Dam en zijn collega’s, is een feest. Mocht er animo zijn: ik kom met liefde langs.
Heel, héél af en toe volg ik een cursus filosofie, liefst bij Centre Erasme. Dus toen ik gewezen werd op het bestaan van stoïcijns-metal-filosoof Dennis de Gruijter, wilde ik niets liever dan hem in mijn radioprogramma krijgen. En zo geschiedde. Inclusief zijn dochter!
Vanochtend, op weg naar mijn werkplek, luisterde ik de podcast terug. Dit is volgens mij wel waarvoor ik al zeven jaar dit doe. Dennis legt absurd helder uit wat stoïcijnse filosofie is, plaatst het in het grotere kader van humanisme, hedonisme, satanisme en nihilisme, licht toe hoe filosofie kan zorgen voor een goed/beter leven, vertelt geweldige anekdotes, en neemt toffe platen mee die dit alles illustreren. Plus: zijn dochter.
Dus vol goede moed ga ik in 2025 jaargang 8 in van Dood & Verderf. Ik wil daarin heel graag iets doen met de rol van metal bij uitvaarten, de beste (en slechtste) metaldocu’s, het literaire aspect van metalteksten, en een overzichtswerk van de aller-, aller-, állerslechtste covers die metalbands maakten van ‘normale’ platen. Plus alles waar ik nog niet aan heb gedacht. Alle suggesties wie ik daarvoor moet hebben, hoor ik graag.
Maar nu eerst de editie met Dennis. Luisteren kan via de website of direct via Spotify.
Deze herfst modereerde ik een symposium van het Centre for BOLD Cities. Ik gaf een korte inleiding, interviewde drie bijzonder hoogleraren, modereerde de publieksgesprekken en praatte het geheel aan elkaar.
Op 7 november 2024 verzamelden professionals, onderzoekers en beleidsmakers zich in Den Haag voor het symposium ‘Tussen wetenschap en werkvloer: de digitale stad in theorie en praktijk’. Doel hiervan was om de – vaak lastige – relatie tussen wetenschap en praktijk te bespreken en te kijken hoe dat voortaan beter kan.
Drie bijzonder hoogleraren van het Centre for BOLD Cities – Anne Fleur van Veenstra, Marjolijn Das, en Roland Ortt – deelden hun inzichten over stedelijk beleid, statistiek en innovatie. Ook gaven zij workshops om samen met de deelnemers wetenschap en praktijk wat dichter bij elkaar te krijgen.
